RepOD

Wersja polska

Projekt „Wielka i Mała Rozbieżność widziane przez szkła korporacji: mieszkańcy Europy Środkowo-Wschodniej w Azji w XVII wieku", finansowany przez Narodowe Centrum Nauki (numer projektu UMO-2017/27/B/HS3/00151), został zainicjowany przez Dariusza Kołodziejczyka. Jego celem było porównanie dwóch nowożytnych korporacji – Towarzystwa Jezusowego i holenderskiej Kompanii Wschodnioindyjskiej (VOC) – które wcześniej były najczęściej badane oddzielnie, aby zbadać rolę mieszkańców Europy Środkowo-Wschodniej w tych instytucjach oraz prześledzić cyrkulację, sieci i przepływy ludzkie w okresie nowożytnym. Niestety, Dariusz Kołodziejczyk nie mógł dokończyć projektu z powodu poważnych problemów zdrowotnych. Pragniemy wyrazić naszą najgłębszą wdzięczność Dariuszowi Kołodziejczykowi za możliwość uczestnictwa w tym intelektualnie inspirującym projekcie i kontynuowania jego pracy.

Szczególną uwagę zwróciliśmy na obecność mieszkańców Europy Środkowo-Wschodniej w obu badanych instytucjach. Dwie tabele udostępnione w repozytorium zawierają wyniki naszych badań na ten temat.

Pierwsza tabela, opracowana przez Natalię Królikowską-Jedlińską (Uniwersytet Warszawski), nosi tytuł „Misjonarze polsko-litewscy w Imperium Osmańskim, Chanacie Krymskim i Persji (1620–1710)”. Zawiera dane dotyczące polsko-litewskich jezuitów zaangażowanych w działalność misyjną na terenie Imperium Osmańskiego, Chanatu Krymskiego i Persji w XVII i na początku XVIII wieku. Tabela obejmuje informacje o jezuitach, którzy:

• Bezskutecznie ubiegali się o misje na tych terenach (1620–1710);
• Skutecznie uzyskali przydział do misji w tych regionach;
• Początkowo składali petycje o inne miejsca przeznaczenia, ale z różnych powodów ostatecznie służyli w Imperium Osmańskim, Chanacie Krymskim lub Persji;
• Byli misjonarzami na tych terenach, nie składając wcześniej petycji lub których petycje się nie zachowały.

Tabela (w wersji PDF i XLSX) zawiera szczegółowe informacje na temat:

1. Imion, nazwisk, dat urodzenia i śmierci, dat wstąpienia do Towarzystwa Jezusowego oraz dat złożenia czwartego ślubu przez jezuitów, którzy aspirowali do działalności misyjnej lub faktycznie zostali misjonarzami;
2. Dat i preferowanych miejsc przeznaczenia określonych w petycjach skierowanych do Generała Towarzystwa Jezusowego;
3. Ogólnych informacji o działalności misyjnej danego jezuity;
4. Odniesień do źródeł archiwalnych, z których większość jest przechowywana w Archivum Romanum Societatis Iesu;
5. Zweryfikowanych kontaktów między misjonarzami działającymi w Imperium Osmańskim, Chanacie Krymskim i Persji, potwierdzonych w zapisach archiwalnych.

Druga tabela, przygotowana przez Rafała Szmytkę (Uniwersytet Jagielloński), zawiera informacje o pracownikach VOC z terenów Rzeczypospolitej Obojga Narodów w XVII wieku. Znajdują się w niej szczegółowe informacje, takie jak data wypłynięcia statku, izba,w której został zarejestrowany pracownik, cel podróży statku, data przybycia do miejsca docelowego, imię i nazwisko pracownika, data rozpoczęcia służby, data zakończenia służby, miejsce urodzenia oraz funkcja pełniona w ramach VOC. Tabela powstała w oparciu o źródła z Nationaal Archief w Hadze, w szczególności o dokumenty statków, wcześniej przechowywane w księgach rachunkowych Kompanii. Obejmują one listy załóg (monsterrollen) oraz księgi płac załóg statków (scheepsoldijboeken), które dostarczają cennych informacji o załogach wyruszających w podróż na Wschód.

English version

The project “Tracing Great and Small Divergences through Corporate Lenses: Central-Eastern Europeans in Asia in the 17th Century” (2018-24), funded by the Polish National Science Centre (project no. UMO-2017/27/B/HS3/00151), was initiated by Dariusz Kołodziejczyk. He aimed to compare two early modern corporations — the Society of Jesus and the Dutch VOC — that were previously studied separately, to examine the role of Central-Eastern Europeans in these institutions, and to explore circulation, networks, and human flows in the early modern period. Unfortunately, he could not complete the project due to serious health issues. We want to express our deepest gratitude to Dariusz Kołodziejczyk for the opportunity to participate in this intellectually stimulating project and to continue his work.

Special attention was given to the presence of individuals from Central and Eastern Europe within both institutions under study. The two tables in the repository contain the results of our research on this topic.

The first table (in PDF and XCLX formats), compiled by Natalia Królikowska-Jedlińska (University of Warsaw), is titled "Polish-Lithuanian Missionaries in the Ottoman Empire, Crimean Khanate, and Persia (1620s–1710s)." It presents data on Polish-Lithuanian Jesuits involved in missionary activities in the Ottoman Empire, Crimean Khanate, and Persia during the 17th and early 18th centuries. The table includes information on Jesuits who:

• Unsuccessfully petitioned for missions in these territories (1620s–1710s);
• Successfully secured missions in these regions;
• Initially petitioned for other destinations but ultimately served in the Ottoman Empire, Crimean Khanate, or Persia for various reasons;
• Served as missionaries in these territories without submitting a petition beforehand or whose petitions have not survived.

The table provides detailed information on the following:

1. The names, surnames, dates of birth and death, date of entry into the Society of Jesus, and the date of taking the fourth vow of the Jesuits who either aspired to or became missionaries;
2. The dates and preferred destinations specified in their petitions to the General of the Society of Jesus;
3. General details about their missionary activities;
4. References to archival sources, the majority of which are preserved in the Archivum Romanum Societatis Iesu;
5. Contacts between missionaries serving in the Ottoman Empire, Crimean Khanate, and Persia, as confirmed by archival records.

The second table, authored by Rafał Szmytka (Jagiellonian University), focuses on the inhabitants of the Polish-Lithuanian Commonwealth among the employees of the VOC in the 17th century. It provides data on the date of departure of the ship with the given employee, the chamber in which he was registred, the destination of the ship, date of the ship's arrival to the place of destination, name and surname of the employee, date of entering the service, date of leaving the service, place of birth and function in VOC. The main source for the database is materials held in the Nationaal Archief in The Hague, namely, ship documents previously preserved in the Company’s bookkeeping records, which offers insights into the crews that sailed from the city to the East: muster rolls (monsterrollen) and ship’s pay ledgers (scheepsoldijboeken).

Lista skrótów/list of abbreviations:

AGAD – Archiwum Główne Akt Dawnych, Warsaw

ARSI - Archivum Romanum Societatis Iesu, Rome